proMENTE socijalna istraživanja je u okviru projekta “Jačanje socijalnog uključivanja – jednako i kvalitetno obrazovanje za podršku uspješnog razvoja djece sjeverozapadnog Balkana 2016-2018“, koji su zajednički realizirali Save the Children za Sjeverozapadni Balkan i Pedagoški zavod Tuzlanskog kantona, proveo prvu fazu longitudinalne studije o procjeni efekata predškolskih programa na dječji razvoj.

Studija ima za cilj ispitati kratkoročne i dugoročne efekte institucionalnog predškolskog obrazovnog i odgojnog iskustva djece na njihov akademski, kognitivni i socio-emocionalni rast i razvoj i predstavlja prvu longitudinalnu studiju o razvoju djece u Bosni i Hercegovini.

Prva faza studije je osmišljena kao kombinacija longitudinalnog i transverzalnog kvazieksperimentalnog nacrta te je uključivala provođenje ponovljenih mjera kognitivnih sposobnosti i socio-emocionalnih kompetencija u nekoliko vremenskih tačaka dviju kohorti djece (uzrasta od 5 do 7 godina) sa različitim predškolskim iskustvom u periodu juni 2017. – novembar 2018. godine.

U prvoj fazi studije učestvovalo je ukupno 776 djece koja su u 2017/2018 i u 2018/2019 upisala prvi razred osnovne škole. Eksperimentalnu grupu činila su djeca sa predškolskim iskustvom, sa područja Tuzlanskog kantona (N=517) dok su kontrolnu grupu činila djeca bez predškolskog iskustva (N=259), sa područja Unsko-sanskog kantona.

Kao predmeti mjerenja, procjene i praćenja definisani su sljedeći konstrukti: opće sposobnosti djece, spremnost djece za polazak u školu, socio-emocionalne kompetencije djece, školska postignuća te ispitivanje porodičnog okruženja koje se u mnogim istraživanjima pokazalo relevantnim za objašnjenje spremnosti djece za polazak u školu i akademskog postignuća u prvim razredima osnovnog obrazovanja. 

Kompleksnost predmeta istraživanja podrazumijevalo je primjenu multimetodskog pristupa i uključivalo i kvantitativne i kvalitativne metode prikupljanja podataka kao što su testovi, skale procjene i samoprocjene, upitnici, intervjui, opažanja i analiza sekundarnih podataka.